Zapraszamy na rozmowę o twórczości Jerzego Ł. Kaczmarka (1964-2021)

W 2018 roku Kapituła „Witka” Wincentego Różańskiego  doceniając walory literackie w twórczości prof. Jerzego Ł. Kaczmarka (UAM) przyznała mu Złotą Książkę Witka, wykonaną ze szczerego pięciogramowego kruszcu. Kapituła powstała w 2012 roku, aby służyć promocji dorobku pisarskiego Witka Wincentego Różańskiego oraz osiągnięć artystycznych osób uhonorowanych tym wyróżnieniem.

                         JAN JANUSZ TYCNER O WITKU WINCENTYM RÓŻAŃSKIM

Poznałem Wincentego Różańskiego dzięki również poecie –  Jerzego Grupińskiego w Osiedlowym Domu Kultury Cybinka  Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle Młodych w Poznaniu . Był  rok 1983. Bardzo mi zależało,  aby kierowany przeze mnie  Dom Kultury Cybinka skupiał wrażliwą młodzież na sztukę słowa. I tak się stało.  Pokłosiem spotkania z poetą było zorganizowanie młodzieżowego klubu piszących wiersze.

Jak to się w życiu układa…  Przed znajomością  z Witkiem poznałem w 1978 roku w Domu Przyjaźni Trojka Spółdzielni Mieszkaniowej Osiedle Młodych w Poznaniu – Małgorzatę Kasztelan, później żonę poety. Zawarli ślub  7 października  2000 roku.  Dzięki Barbarze Łoteckiej, która kierowała Trojką moja przyjaźń z Małgosią i jej synem Andrzejem trwa do dziś… Małgorzata Kasztelan- Różańska zmarła w kwietniu 2021 r. To ona absolwentka Akademii Muzycznej w Poznaniu była muzą swego ukochanego męża Witka.  Pełna miłości, tolerancji i wiary w  ludzkie serca. To, ty Małgosiu spacerowałaś w wiosenne,  letnie i jesienne dni z Witkiem wokół jeziora  Malta ciesząc się Waszą miłością.

Wincenty Różański z dedykacją dla Małgosi Kasztelan

XXX

Miłości moja nieskończona

jak słońca strony nie z tej strony

gwiazdozbiory ocienione

jak morze słów już opóźnionych

Miłości moja zatrwożona

przed głosem Boga opóźniona

przed głosem moim zatrwożona

miłości moja już skończona

Gdzie wy tam  ja po drugiej stronie

na końcu świata i początku

jak nić babiego lata w skonie

przez miłość do Was ja się kończę

Byli również poeci, którzy pisali o Witku.  Nie sposób wszystkich  przedstawić.  Bohaterem powieści Edwarda Stachury Cała jaskrawość był  Wincenty Różański, którego Stachura  nazwał Synem Bogini.

Emilia Waśniowska  w przedśmiertnym tomie poezji  (zmarła w 2005 roku) pt. Nie obrażam  się na Boga napisała w wierszu Jeśli się modlicie, a nie otrzymujecie takie słowa (fragment):

Emilia Waśniowska:

Prosiłam o mszę świętą

Tu jedenastego

Za Anię P. Marysię B.

I Witka Różańskiego

są  bardzo chorzy

któż nie my

wspomoże ich modlitwą

cieszyłam się że tego dnia

tak wielu ludzi przyszło…

A’ propos słów Emilki Waśniowskiej tak wielu  ludzi przyszło…

Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu  zorganizowała 22 października 2008 roku uroczystość  70 wierszy na 70 urodziny Witka Różańskiego. Sala pękała w szwach…

Jubileusz prowadził przyjaciel bohatera wieczoru Andrzej Sikorski. Witek był pełen radości  życia. Jego oczy  mówiły za słowami, które kiedyś powiedział  ksiądz Janusz Stanisław Pasierb:  jednym z najpiękniejszych darów miłości jest obecność’. Twoją  „obecność’’ (wiersze) Witku nagrałem w Katolickim Radiu Emaus w Poznaniu.

Odczytano 70. wierszy. Mnie w recytacji przypadł następujący wiersz Witka

xxx

chwała tobie rzeko i cudzie jasny

gdym do szkoły chodził w jesienne godziny

chwała tobie chmuro i wietrze porywisty

gdym ze szkoły wracał w zimowe godziny

tyś i herbatę dał z rąk mojej matki

Panno przeczysta co otulasz dziatki

jam się do Ciebie modlił w zimowe ostatki

Wincenty Różański był mistrzem sztuki  epistolografii.  Wielkiej sztuki, która niestety  zanika.  Pisał do mnie wraz z żoną Małgorzatą  życzenia z okazji Świąt Wielkanocnych i Bożego Narodzenia.

Oto jeden z nich :

xxx

w ten dzień Wielkiej Nocy

zapukam do ciebie

może użyczysz mi miejsca

i przy chudym chlebie

przełamawszy miłość na dwie połowy

ty wypijesz wino ja wypiję wodę

a gdy odejdę

rzuć okiem na ślady moje

bo to co było  nie było i nie jest

Tylko  bóg się rodzi

Witku!

Pisałeś  w jednym z wierszy: przybądź do mnie Aniele smutku…

Nie ma smutku. Jesteś wśród nas!

16 stycznia  2009 r. twój przyjaciel Janusz Nowacki, mistrz fotografii obchodził 70 urodziny.  Jego Benefis miał miejsce w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Powiedziałem wtedy twój  wiersz, o który prosił  Janusz.

xxx

jedzie muza na koniu

chusta wiewa

nam ciszy wiatru

potrzeba

lecz biesy czekają i wyją

dzieci zamykają okna

dzień kończy stukoty młota

i mądra robota

Dedykuję ci Witku strofy wiersza Zbigniewa Herberta pt. „ Przesłanie Pana Cogito’’

Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu…

Po złote runo nicości

Twoją ostatnią nagrodę…

WINCENTY RÓŻAŃSKI – poeta (1938 – 2009)

XXX

w ten wieczór

może bóg go usłyszy

pełny ciebie

wychodzę z domu

i opowiadam  że szczęśliwy jesteś

a ten płacz na koniu wędruje

ucieka do lasu

nazbiera go babka i spali

ocieplą się ściany

i uśmiechnie się twarz

skamieniała

łzy jak korale zawiesisz na niebie

one spadną w potrzebie

Poezja Wincentego Różańskiego stanowi wyjątkowy dorobek naszej kultury, trzeba ją  czytać w tramwaju, w lesie, na  powitanie poranka po przebudzeniu…

W Parku Górczyńskim pomiędzy cmentarzem, a pętlą  tramwajowo – autobusową  powstał pomnik Wincentego Różańskiego i jego ławeczka.